علی‌محمد رجالی
(مؤسس گروه صنعتی ظریف مصور، پتروشیمی رجال، مجموعه کشت و صنعت نفیس)
علی‌محمد رجالی پرآوازه‌ترین کارآفرین کشور به شمار می‌رود؛ وی را باید «آقای صنعت» لقب دارد. برند ظریف مصور را سال‌ها پیش با شروع تبلیغات در تلویزیون همه ما به‌خوبی می‌شناسیم. رجالی یکی از فرصت‌طلب‌ترین سرمایه‌داران ایران به شمار می‌رود و به نظر من راز موفقیت این سرمایه‌دار بزرگ انتخاب به‌موقع فرصت‌های سرمایه‌گذاری در ایران است.
رجالی متولد ۱۳۲۴ شمسی در اصفهان است و از همان کودکی مادر خود را از دست می‌دهد. خودش می‌گوید به یتیمی بزرگ‌شده اما همیشه حاشیه امن عاطفی در کنار سایر اعضای خانواده داشته است و به دوران کودکی و مدرسه خود می‌بالد.
پدر رجالی در بازار قماش فعالیت داشته و رسم کسب‌وکار را از پدر آموخته است. وی تحصیلات زیادی ندارد اما در صنایعی کاملاً تخصصی ورود پیدا کرده است. فعالیت در بازار پارچه و ارتباط با بازاریان کم‌کم او را ترغیب به سرمایه‌گذاری در صنعت نساجی می‌کند.
این کارآفرین در سال ۱۳۶۳ به‌صورت شراکتی کارخانه ظریف مصور را در شهر بروجن با هدف تولید موکت راه‌اندازی کرد اما اکنون سال‌هاست موکت دیگر محصول اصلی این شرکت به شمار نمی‌رود.
رجالی همان‌طور که اشاره شد یک کارآفرین فرصت شناس و فرصت‌طلب به شمار می‌رود و پس از آنکه صنعت موکت در ایران رونق گرفت و افراد زیادی اقدام به سرمایه‌گذاری در این محصول کردند وی آرام‌آرام ظریف مصور را به سمت تولید محصولات جدید هدایت کرد.
اکنون ظریف مصور محصولات تخصصی در صنایع نساجی و شیمیایی مانند ژئوسنتیک ها، لایه‌های صنعتی، مستربچ، الیاف و روغن نساجی و … تولید می‌کند. در حقیقت رجالی به‌مرور تلاش کرده است یک زنجیره تولید در صنعت نساجی و شیمیایی را به وجود آورد.
وی در یک دهه گذشته با رشد سرمایه و تشخیص به‌موقع اقدام به سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی کرد و نخستین پتروشیمی خصوصی کشور با برند «رجال» نتیجه هوشمندی این سرمایه‌دار بود. پتروشیمی رجال با رویکرد صادرات محصولات پتروشیمی یکی از سودآورترین صنایع کشور است.
مجتمع کشت و صنعت نفیس که یکی از بزرگ‌ترین گلخانه‌های مجهز و به روز کشور به شمار می‌رود نیز از جدیدترین برندها و سرمایه‌گذاری‌های این کارآفرین همه فن حریف به شمار می‌رود. کشاورزی در ایران هنوز به شیوه سنتی اداره می‌شود و تنها ورود سرمایه‌گذاران و کارآفرینان دانا می‌تواند بسترساز توسعه این بخش اقتصادی شود.
رجالی باز هم با یک تشخیص به موقع و مناسب سبد سرمایه‌گذاری خود را توسعه داد و پس از صنعت نساجی، شیمایی و پتروشیمی این بار سراغ صنعت گلخانه داری رفته است.
برخی معتقدند رجالی بخش زیادی از کارآفرینی‌های خود را مدیون شبکه بانکی کشور است اما این کارآفرین ثابت کرده دست روی هر صنعتی دست بگذارد بازگشت سرمایه آن را تضمین می‌کند و شاید به همین دلیل بانک‌ها همچنان به وی اعتماد دارند.
این کارآفرین تقریباً علاقه‌ای به فعالیت‌های تشکلی ندارد و اکنون نیز با اینکه پا به سن گذاشته است عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی یا نهادهای خصوصی دیگری نیست و همچنان ترجیح می‌دهد یک کارآفرین و سرمایه‌دار باقی بماند. البته برخلاف رجالی بزرگ یکی از فرزندانش سال‌هاست در هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی حضور دارد.
رجالی نیز همانند بسیاری از سرمایه‌داران دیگر پسران خود را وارد عرصه صنعت کرده است اما بنا به اظهارنظر بیشتر کارآفرینان و فعالان اقتصادی فرزندان این کارآفرین هرگز در اندازه پدر توانمند نبوده‌اند.
از این کارآفرین تا زنده است باید انتظار ورود به عرصه‌های جدید کارآفرینی را داشت چرا که او مرد انتخاب‌های به موقع و آگاهانه است.
اما آیا رجالی که در کسب ثروت و کارخانه‌داری جز برجسته‌ترین کارآفرینان کشور به شمار می‌رود نقطه‌ضعفی هم دارد؟
رجالی بدون تردید یک سرمایه‌دار هوشمند است اما بزرگ‌ترین نقطه‌ضعف این کارآفرین را باید در انتخاب مدیران زیرمجموعه و تقویت و بازسازی ساختار درونی شرکت‌های تحت مدیریت وی جستجو کرد. صنایعی که رجالی پایه‌گذاری کرده بسیار تخصصی هستند و بدون نیروی انسانی ماهر و متخصص راه به جایی نخواهند برد.
شواهد نشان می‌دهد سیستم منابع انسانی در بیشتر کارخانه‌های وی وضعیت مناسبی ندارند و حفظ و نگهداری نیرو در این شرکت‌ها با چالش‌های فراوانی روبرو است. بخش زیادی از نیروی انسانی ظریف مصور از شهر اصفهان تأمین می‌شوند و دوری راه تا بروجن یکی از مشکلات کارکنان این مجموعه بزرگ است.
اگرچه برای کسب تجربه و رزومه سازی مجموعه‌های این کارآفرین بسیار مناسب هستند اما وضعیت حقوق و دستمزد چندان تعریفی ندارد و بسیاری از نیروها پس از مدتی فعالیت و یافتن شغل جدید ترک کار می‌کنند.
منابع انسانی و ساختار سازمانی پاشنه آشیل بیشتر فعالیت‌های اقتصادی در ایران است و رجالی نیز در این بخش ضعف‌های فراوانی دارد. رجالی مشاوران زیادی دارد اما تاکنون قادر به اصلاح ساختار سازمانی و منابع انسانی شرکت‌های خود نبوده است.
از سوی دیگر سرمایه‌گذاری‌های این کارآفرین منحصر به سهامی خاص و خانواده وی است و با توجه به گستره فعالیت و حجم سرمایه‌گذاری در صورت عدم ورود سهامدار تخصصی در بلندمدت یک تهدید برای این صنایع خواهد بود.
جالب است بدانید رجالی یک سرمایه‌دار مذهبی است و یکی از فعالیت‌های چند سال گذشته وی بازسازی و توسعه امامزاده جعفر (نزدیک فرودگاه شهید بهشتی اصفهان) از نوادگان امام رضا (ع) است. درباره شجره‌نامه این امامزاده و سرمایه‌گذاری روی زمین‌های این منطقه حرف و حدیث فراوانی وجود دارد و تحلیل آن از حوصله این نوشتار خارج است. رونق زمین‌های این منطقه محروم اصفهان، رشد ساخت و ساز و تبدیل آن به یک محیط مذهبی-گردشگری کمی سؤال‌برانگیز به نظر می‌رسد.