۹۰ میلیون هکتار از منابع طبیعی کشور نیازمند آبخیزداری است

ایسنا/البرز رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران گفت: ۹۰ میلیون هکتار از منابع طبیعی کشور نیازمند آبخیزداری است که اگر آبخیزداری این ۹۰ میلیون هکتار انجام شود در بازه زمانی سه تا چهار سال کسری ۱۴۰ میلیارد مترمکعبی آبخوان‌ها جبران خواهد شد.
به گزارش ایسنا، دکتر مهدی قربانی روز دوشنبه چهارم دی ماه در مراسم بزرگداشت استاد کریم ساعی که در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در کرج برگزار شد، گفت: توسعه در تمام جوامع بشری ارتباط مستقیمی با ظرفیت تولید کالا و خدمات دارد. در این بخش توسعه اجتماعی ارتباط نزدیکی با آب، خاک و محیط زیست دارد.
وی با بیان اینکه در اسناد بالادستی کشور بر اهمیت موضوع منابع طبیعی و محیط زیست در توسعه پایدار کشور تاکید شده است؛ گفت: برای رسیدن به مدیریت پایدار در عرصه‌های طبیعی که نیازمند حکمرانی مطلوب است باید به گونه‌ای عمل کرد که ساختار دانش بتواند مدیریت منابع طبیعی کشور را رقم بزند.
قربانی با بیان اینکه ما در بخش منابع طبیعی با تولید دانش فرارشته‌ای فاصله داریم؛ خاطرنشان کرد: ذینفعان منابع طبیعی به چند دسته تحقیقات، نهادها، جوامع محلی و سازمان‌های مردم‌نهاد تقسیم می‌شوند. گفت و گو میان همه این ذینفعان باید تقویت شود بنابراین سبک حکمرانی در سازمان منابع طبیعی باید تغییر کند چون سبک امروز حکمرانی منابع طبیعی سلسله مراتبی دولتی است و با این شکل منابع طبیعی نمی‌تواند از پس مشکلات منابع طبیعی کشور برآید.
رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران گفت: سبک حکمرانی شبکه‌ای و مشارکتی در منابع طبیعی باید به رسمیت شناخته شود چون این سبک حکمرانی است که می‌تواند دانش تولید و مسائل را حل کند.
وی با بیان اینکه نظام حکمرانی منابع طبیعی کشور به صورت متمرکز ناهماهنگ است؛ افزود: این وضعیت باعث ایجاد تضاد منافع، پیچیدگی امور و مواجه شدن با مسائل نامعلوم شده است.
قربانی با تأکید بر خودداری از بخشی نگری باید در منابع طبیعی، تصریح کرد: باید در این عرصه بازیگران را به طور دقیق و صحیح شناسایی کرد به عنوان نمونه تصمیم‌گیری درباره مساله زاینده‌رود بدون حضور کشاورزان این منطقه امکان‌پذیر نیست.
وی با بیان اینکه دولت و مجلس باید به این موضوع کمک کنند؛ گفت: نظام پایش و ارزیابی و نظارت بر مسائل منابع طبیعی جدا از مسائل اقتصادی و اجتماعی کشور نیست. نظام پایش باید استقرار و برای کارآمد شدن باید داده‌ها را به روز رسانی کنیم چون براساس داده‌های گذشته نمی‌توانیم تصمیم بگیریم بنابراین نیاز به نظام یکپارچه اطلاعات در منابع طبیعی کشور نیاز داریم.
رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه نمی‌شود یک دستگاه خودش هم پروژه تعریف هم اجرا و هم نظارت کند؛ گفت: مطالبه جدی که دانشگاه‌ها از منابع طبیعی دارند این است که نظارت، ارزیابی و پایش پروژه‌ها به دانشگاه‌ها سپرده شود. وجود ۱۹ دانشکده منابع طبیعی در ۱۷ استان کشور ظرفیت خوبی در این زمینه ایجاد کرده است.
وی در ادامه به فعالیت‌های بین رشته‌ای در حوزه منابع طبیعی اشاره و اعلام کرد:  دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران به این سمت رفته و از سال آینده در دو رشته فناوری و کارآفرینی پایدار و تقویت کارآفرینی و کسب و کار در منابع طبیعی دانشجو جذب خواهد کرد.
وی در ادامه به اهمیت مشارکت مردم در مدیریت منابع طبیعی اشاره و اعلام کرد: ما در کشور ۸۳ میلیون هکتار مرتع داریم که کمتر از پنج درصد آن با مشارکت مردم مدیریت می‌شود.
قربانی با بیان اینکه آبخیزداری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ گفت: ۱۲۵ میلیون هکتار از منابع طبیعی کشور نیازمند آبخیزداری بود که از این میزان آبخیزداری ۳۵ میلیون هکتار انجام شده و ۹۰ میلیون هکتار باقی مانده است. از طرف دیگر ما با ۱۴۰ میلیارد مترمکعب کسری آبخوان مواجه هستیم. اگر آبخیزداری این ۹۰ میلیون هکتار انجام شود در بازه زمانی سه تا چهار سال کسری آبخوان جبران خواهد شد. برای این کار به ۷۵۰ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم ولی بودجه‌ای که به آبخیزداری اختصاص داده می‌شود با این رقم فاصله بسیار زیادی دارد.
وی افزود: با وجود این فاصله پیشنهاد می‌شود جوامع محلی پای کار آورده شوند تا هزینه‌ها کاهش پیدا کند. این نیازمند تغییر ساختار سازمان منابع طبیعی است چون در این سال‌ها نگاه به این سمت که جوامع محلی شریک دولت باشد نبوده است. دوم اینکه از دانش‌آموختگان منابع طبیعی کشور استفاده شود. همکاری‌های بین سازمانی و مسئولیت صنایع به خصوص نفت و فولاد هم باید در نظر گرفته شود.
انتهای پیام